11/29/11

Телевизийн мэдээ, сурвалжлага

       Өнөөгийн сэтгүүлзүйд мэдээний гол  нь 5w1h гэсэн асуулт болж байна. Тв мэдээний онцлог нь 5w1h  дүрс өөрөөр хэлбэл дүрс өөрөө мэдээ болдог юмаа.
                5W нь:
                                                   WHAT ?                     ЮУ?
                                                   WHERE?                    ХААНА?
                                                   WHEN?                      ХЭЗЭЭ?
                                                   WHO?                        ХЭН?
                                                   WHY?                         ЯАГААД?
                1H нь:
                                                    HOW?                        ЯАЖ (ХЭРХЭН)?


      Телевизийн мэдээ сурвалжлага бол баримтат телевизийн гол төрөл зүйлийн нэг юм.    Телевизийн мэдээний дийлэнх хэсгийг үйл явдлын сурвалжлага эзэлнэ.
Тв мэдээ дараах шинж чанаруудтай байна.
  • 1.    Тохиромжтой буюу хүмүүсийн амьдралд ойр байх.
  • 2.    Сонирхол татахуйц байх ёстой.
  • 3.    Нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн байх ёстой.
  • 4.    Зөрчил болон зөрчилдөөнтэй байх.
  • 5.    Цаг үетэйгээ нийлсэн байх.
  • 6.    Нөлөөтэй байх ёстой үр дагавартай.
  • 7.    Ер бусын байх ёстой.
  • 8.    Цаг хүрээний хувьд чухал ач холбогдолтой байх.
     Мэдээллийг  базаж  богино  хугацаанд шуурхай хүргэх зорилготой. Тв дүрс дуу авиа нь мэдээний сонголтод нөлөөлдөг тийм учраас дүрс дуутай нь үзүүлж болоххуйц мэдээ хайх нь сэтгүүлчдийн гол зорилго юм.
     Мэдээний хугацаа богино 15-30 секунд байдаг сурвалжлага нь дээд тал нь
3 минутаас хэтрэхгүй байх ёстой. Тв мэдээллийн хөтөлбөр нь 18-20 бие даасан мэдээнээс бүрдэнэ.
Телевизийн мэдээний хэлбэр
Дуугүй мэдээ.
      Энэ нь хөдөлгөөнт дүрсээр мэдээллэх учиртай. Хөтлөгч  нь тайлбар уншдаг.
Дуутай мэдээ.
      Сэтгүүлч сурвалжлагч газар дээр нь сурвалжилж үзүүлдэг. Энэ тохиолдолд дууг нь дүрсжүүлэх хэрэгтэй.
Нийлэг мэдээ.
     Энэ бол дүрс дууг аль аль нь байна. Ярилцлага сэтгүүлчийн stand up-ийг өргөн хэрэглэдэг.
Цагаан мэдээ.
Хөдөлгөөнт дүрс ашиглаагүй. Тitle – мэдээ
    Мэдээний бүтэц нь толгой, хөтөч, хайрцаг гэсэг бүтэцтэй байдаг үзэгчдэд мэдээг дуустал нь үзүүлэхийн тулд толгой хөтчийг ашигладаг. Тийм учраас толгой хөтөч нь сонирхол татахуйц байх учиртай.
    Хайрцаглахдаа оргил буюу дээд туйлаас эхэлж дараа нь шалтгааныг мэдээлж эцэст нь тайллыг хэлдэг.
  Мэдээнд гүйцэтгэх сэтгүүлч сурвалжлагчийн үүрэг
1.     Хөтөчийг яаж зөв өгөх вэ?
2.     Үзэгчдийг яаж татах вэ?
3.    Дүрсээ хангалттай авахуулах шаардлагатай.
4.     Яриа тайлбар хоёр давхцахгүй байх дүрс.
  Мэдээнд зураглаачийн үүрэг
1.    Дүрс  тогтуун салгалахгүй байх.
2.    Гэрэл сайн тохирсон байх.
3.    Хэсэгчлсэн дүрс зохиомжтой байх.
4.    Уран сайхны дүрс хэрэг болдоггүй.
     Мэдээний материалыг хуанли халуун мэдээ зохион байгуулалттай буюу өөрийн мэдээ гэж ангилна.
Хуанли мэдээнд түүхэн явдал, тэмдэглэлт явдал, хурлын тойм,  айлчлал гэх мэт.  Халуун мэдээ нь зөрчилтэй хурц үйл явдал гэх мэт мэдээ орно.
Зохион байгуулалттай мэдээ гэдэг нь маш анхааралтай сонголт хийсэн олны анхаарлыг тодорхой зорилтод төвлөрүүлэхийн тулд хүч нэмэгдүүлсэн эрэн сурвалжилсан мэдээ багтана.
      Ер нь мэдээг яаж тодорхойлох түүнд яаж хандах мэдээллийн сонголт хийх улс төр нийгмийн асуудлыг хэрхэн дэвшүүлэх мөн мэдээллийн хөтөлбөрөө хэрхэн багцлах зэрэг нь тухайн редакцийн соёлыг харуулж байгаа хэлбэр юмаа.
Тв сурвалжлага.
     Тв сурвалжлага нь тв мэдээний дийлэнх хэлбэрийг эзэлнэ.
Тайлагнах өгүүлэх гэсэн утгатай телевизийн сурвалжлага нь тв сэтгүүлзүйн хамгийн шуурхай дайчин төрөл бөгөөд гол сэдэв нь үйл явдал юм өөрөөр хэлбэл дэлгэцнээ өрнөж буй үйл явдал юмаа.
Телевизийн сурвалжлагад дараах зарчмыг баримтална.
1.    Олон нийтийн ашиг сонирхлыг дээдлэх.
2.    Мэдээлэл нь үндэслэлтэй байх.
3.    Мэдээлэл нь тодорхой ойлгомжтой байх.
4.    Эвлүүлгийг зохимжтой хийх.
5.    Сэтгүүлч зураглаач нь харилцан бие биенээ ойлгох.
6.    Хариуцлагатай байх.
Телевизийн сурвалжлага нь мэдээ мэдээллийн хөтөлбөр теле сэтгүүл зэрэг бараг бүх төрөлд өргөн ашиглагддаг.
 Телевизийн үйл явдлыг дараах аргаар үзүүлэх.
1.    Шууд  дамжуулан  үзүүлэх. (үзэгчид тухай үйл явдлыг тухайн мөчид нь яг тэр хэмжээ хугацаагаар нь хүлээж авдаг.)
олны анхаарал татсан үйл явдлыг сурвалжлахад энэ аргыг ашиглана.
2.    Бичлэг хийж үзүүлэх. (тухайн үйл явдал арга хэмжээг болж буй мөчийг тэр хэвээр нь үзүүлэх.)
3.    Бичлэг хийж эвлүүлэн үзүүлэх. (үйл явдал арга хэмжээг эфирийн цагтай тохируулж  богиносгон үзүүлэх энэ тохиолдолд нэмэлт тайлбар тойм зэргийг оруулж болно.)
      Сурвалжлагыг дээрх 3 аргын алыг нь ч ашигласан бай тухай үйл явдлын мөн чанар агуулга хэлбэр зэрэг бодит байдлыг алдагдуулж болохгүй.
Шууд сурвалжлага.
      Телевизийн шууд сурвалжлага бол өвөрмөц төрөл зүйл юмаа. Телевизийн шууд сурвалжлага нь үзэгчид яг тухайн мөчид өөрөө тэр үйл явдлыг гэрч болох нөхцлийг бүрдүүлдэг. Шууд сурвалжлага нь үзэгчдэд сэтгүүлч сурвалжлагын бодол санаагаар боловсруулагдаагүй мэдээллийг хүлээн авах боломжийг олгодог. Шууд сурвалжлагыг явуулын станц зөөврийн хэрэгслийн тусламжтайгаар үзүүлдэг хамгийн гол нь үйл явдал болж буй цаг мөчийг үзэгч хүлээн авч буй тэр цаг мөчтэй давхцаж байгаа нь Телевизийн шууд сурвалжлагын мөн чанар юмаа.
      Тийм учраас сэтгүүлчийн хариуцлага туршлагатай холбоотой байдаг учраас сэтгүүлчээс өндөр чадвар шаардана.
Сонин болон радиогийн сурвалжлагч үйл явдлыг дүрсэн бичих ярих шаардлагатай бол  телевизийн сэтгүүлч зөвхөн тайлбар хийнэ.
Сэтгүүлч сурвалжлагч энэ тохиолдолд болж буй үйл явдлыг ойлгоход тусалж тэдний хөтөч болж өгдөг.
      Шууд сурвалжлагад сэтгүүлчийн сэтгэл хөдлөл шаардлагатайн зэрэгцээ анхаарал маш чухал тв-ийн сувгууд мэдээллийн шуурхай байдлыг хангах үүднээс шууд сурвалжлагыг бэлтгэн үзүүлдэг. Дараа нь бодож боловсруулдаггүйгээрээ онцлогтой тийм учраас сэтгүүлч өөртөө байгаа баримт кино фото зэргийг авч явах шаардлагатай байдаг.
Шууд сурвалжлагад зохиол бичдэггүй үйл явдлын төлөвлөгөө хийдэг. 

No comments:

Post a Comment